Có Bao Nhiêu Mô Hình Kinh Doanh Online?

       Theo Nielsen, 98% người dùng internet tại Việt Nam đang tham gia mua hàng trực tuyến. Thị trường bán lẻ trực tuyến đã sôi động hơn bao giờ hết trong 5 năm trở lại đây. Vì vậy, trên thị trường đã và đang hình thành các mô hình bán hàng online đa dạng. Ngoài ra, đã có những nhóm người bán Việt Nam tận dụng được sự hỗ trợ của công nghệ và Internet để phát triển trên mô hình bán hàng xuyên biên giới.
​​​​​​

Dưới đây là tổng hợp và đánh giá chung về 5 mô hình bán hàng online đang phổ biến tại thị trường Việt Nam:

1/ Mô hình bán hàng online truyền thống.
Đây là mô hình bán hàng online được hình thành và phát triển từ khi thương mại điện tử và bán lẻ trực tuyến bắt đầu phổ biến. Mô hình này chỉ đơn giản sử dụng kênh bán hàng online như một đầu ra khác của việc kinh doanh truyền thống. Doanh nghiệp hoặc cá nhân bán hàng vẫn phải sở hữu nguồn hàng, lưu kho và quản lý vận hành để tránh rắc rối phát sinh như hết hàng, mất hàng, hư hỏng,…
Tại Việt Nam, mô hình bán hàng online này thường được áp dụng bởi các doanh nghiệp bán lẻ và bán buôn quy mô vừa và lớn. Mô hình này thường khiến bạn tốn kém nhiều chi phí kho bãi, nhân sự,… để quản lý chặt chẽ, đảm bảo an toàn cho hàng hóa cũng như quá trình nhập hàng, xuất hàng khỏi kho thật thông suốt. Hầu hết các doanh nghiệp bán lẻ đều sở hữu những kho hàng riêng. 
Sau đó, họ phân phối cho bán lẻ offline tại điểm bán, bán buôn cho các cửa hàng tạp hóa, đại lý bán lẻ; bán lẻ trực tuyến trên các kênh thương mại điện tử như Shopee, Tiki, Lazada và bán online qua nhiều kênh khác.
Nhưng trong bối cảnh hiện tại, người bán quy mô vừa và nhỏ đã có thể áp dụng mô hình bán hàng online này nhờ vào sự chớm nở của các giải pháp logistics và chuỗi cung ứng. Những công ty này cung cấp giải pháp kho bãi, quản lý kho, vận chuyển, thu hộ,… giúp người bán sẵn sàng sở hữu sản phẩm, bán hàng đa kênh mọi lúc mọi nơi cũng như mở rộng kinh doanh dễ dàng. 
Ngoài ra, việc dễ dàng triển khai việc quảng cáo trực tuyến giúp cá nhân có thể tham gia dễ dàng vào mô hình này. Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất cho người bán online khi triển khai mô hình này là phải đầu tư vốn khá lớn vào nguồn hàng mà không tính trước được khả năng bán hàng, dễ xảy ra tồn kho và bán lỗ.

>>>> Xem thêm kênh online
Ngoài ra, nhiều cá nhân và doanh nghiệp cũng đã tiến đến việc xây dựng thương hiệu cá nhân riêng và yêu cầu nhà cung cấp hỗ trợ đưa hình ảnh thương hiệu vào sản phẩm (Private label). 
Khi internet đã rất phổ biến và thương mại điện tử phát triển như hiện nay, mô hình private label càng được ưa chuộng, nhất là trên kênh thương mại điện tử lớn nhất toàn cầu Amazon. Người bán tại Việt Nam có thể bán sản phẩm private label trên website thương mại điện tử riêng, sàn thương mại điện tử trong và ngoài nước cũng như nhiều mô hình bán hàng online khác.
2/ Bán hàng trên sàn thương mại điện tử (TMĐT).
Mô hình bán hàng online trên kênh thương mại điện tử
Thương mại điện tử và kinh doanh online đang đầy sức hút với số lượng người dùng tham gia mua sắm ngày càng tăng. Gần 50 triệu người dùng mua hàng trên kênh TMĐT (theo Statista) là một điểm sáng cho thị trường bán hàng online tại Việt Nam.
Người bán dễ dàng đăng ký một cửa hàng trực tuyến để kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử lớn. Mô hình bán hàng online này tận dụng nguồn khách hàng tiềm năng sẵn có và sự hỗ trợ lớn về quy trình vận hành, thiết kế cửa hàng, giá cả, vận chuyển, hỗ trợ khách hàng, re-marketing,… của các sàn thương mại điện tử. 
Ở thời điểm hiện tại các sàn TMĐT tại Việt Nam đang miễn phí duy trì gian hàng, miễn phí hoa hồng cùng nhiều ưu đãi cho người bán.

3/ Mô hình cộng tác viên bán lẻ.
Để giảm rủi ro từ việc nhập hàng số lượng lớn về bán như ở mô hình thứ nhất, nhiều người bán online đã lựa chọn cách bán lại những sản phẩm từ những người nhập sỉ về và nhận tiền hoa hồng. Mô hình này thường được biết đến ở Việt Nam dưới cái tên “Mô hình cộng tác viên”. Trong mô hình này, người đứng vai trò “cộng tác viên” sẽ xử lý khâu bán hàng online giúp cho người ở khâu nhập hàng để đưa hàng ra thị trường nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Thông thường, ở mô hình này, người “cộng tác viên” thường phải có sẵn tập khách hàng tiềm năng, sau đó mới tìm nhà bán buôn phù hợp để lấy hàng và bán đến tập khách hàng của mình. Mô hình này tương đối giống với mô hình dropship, tuy nhiên do việc người bán sỉ không đứng ở vai trò nhà cung cấp nên sẽ không xử lý được các vấn đề về hàng hoàn, đổi trả hay đa dạng hóa nguồn hàng một cách dễ dàng mà vẫn phải thông qua nhà sản xuất.
Bên cạnh đó, người làm cộng tác viên luôn luôn phải cân đo đong đếm chi phí khi bán hàng từ người bán sỉ. Nếu chi phí quảng cáo/ marketing và vận chuyển (nếu sử dụng) vượt quá số % hoa hồng của bên bán sỉ đưa cho tức là bên cộng tác viên thực chất đang lỗ cho đơn hàng đó. Đây chính là lý do vì sao mô hình này người cộng tác viên cần tối ưu rất nhiều về khả năng chạy marketing hay đàm phán giá tốt với người nhập hàng về Việt Nam.

4/ Mô hình Affiliate.
Tương tự với mô hình cộng tác viên bán lẻ, mô hình bán hàng online Affiliate là hình thức quảng bá sản phẩm hoặc dịch vụ của Nhà cung cấp là các công ty có sản phẩm, dịch vụ muốn thông qua các trang mạng của các đối tác quảng bá hàng hóa, dịch vụ đến người dùng cuối cùng. 
Các Đối tác kiếm tiền online nhận được khoản hoa hồng khi người dùng ghé thăm trang mạng của Đối tác quản lý và thực hiện những hành động mà nhà cung cấp mong muốn từ người dùng cuối cùng như: Mua hàng, đăng ký sử dụng dịch vụ, điền thông tin,..
Khác với mô hình cộng tác viên, ở mô hình Affiliate, người kinh doanh online chỉ đưa thông tin bán hàng lên các kênh online khác nhau để kéo lượng truy cập về các trang sản phẩm và tối ưu luồng truy cập này để làm sao có càng nhiều người thực hiện các tác vụ trên website bán hàng càng tốt. Các tác vụ này sẽ được ghi nhận trên hệ thống Affiliate và người bán sẽ được nhận tiền hoa hồng tương ứng sau khi các tác vụ này được hoàn tất.
Lợi thế của mô hình này là không mất rủi ro về hàng hóa hay thâm chí phải thực sự bán sản phẩm, nhưng khó khăn lại nằm ở khả năng xây dựng được chuỗi traffic để tối ưu được đúng nhóm đối tượng mua hàng và tăng tỉ lệ chuyển đổi.

>>>> Tìm hiểu thêm mô hình Affiliate Marketing 

5/ Mô hình bán hàng online xuyên biên giới.
Trong những năm vừa qua, mô hình bán hàng online xuyên biên giới đang trở nên phổ biến với giới kinh doanh online, đặc biệt là các đối tượng trong nhóm MMO (Make Money Online). Mô hình này mang đến rất nhiều lợi nhuận do sức mua và khả năng chi trả của thị trường nước ngoài lớn hơn tại Việt Nam rất nhiều.
Ngoài ra, mô hình bán hàng online ở ngước ngoài cũng rất đa dạng với nhiều hình thức bán hàng khác nhau mà trong nước chưa từng có hoặc chưa phổ biến như Dropshipping, Print-on-demand, Fulfillment by Amazon (FBA),…
Tuy nhiên, đăng ký mở gian hàng tại các sàn TMĐT quốc tế như Amazon, eBay, Magento thường gây nhiều khó khăn cho người mới bắt đầu. Hầu hết các sàn thường TMĐT toàn cầu đều thu phí đăng ký và duy trì gian hàng hoặc phí hoa hồng trên doanh thu sản phẩm cùng nhiều khoản phí phát sinh khác. 
Ngoài ra, việc thanh toán cũng là một trở ngại lớn với người bán hàng quốc tế. Làm sao để nhận tiền về Việt Nam khi bán hàng ở một nước khác luôn là mối bận tâm với người bán xuyên biên giới. Đặc biệt, nhóm này rất khó có thể chứng minh tài chính, thu nhập của mình chính xác để khai báo với cơ quan thuế nên thường bị gặp vấn đề nếu xảy ra việc truy thu thuế.

Ngoài 5 mô hình bán hàng online đang phổ biến còn các mô hình mới đang dần được biết đến tại Việt Nam.

Khả năng năm 2020 sẽ là một năm đầy biến động với TMĐT Việt Nam với sự đổ bộ của các mô hình nước ngoài để hỗ trợ người bán tiến dần đến các mô hình đã và đang được vận hành tốt trên thế giới như Print-on-demand, Fulfillment hay Dropshipping, Affiliate network .,,

Bài viết khác

>>>> Sai lầm chết người khi sử dụng Affiliate marketing.

>>>> Tìm hiểu thêm mô hình Affiliate Marketing.

>>>> Tìm hiểu thêm mô hình Affiliate Marketing Network.

Hãy đăng ký kênh và chia sẽ cho nhiều người đọc kiếm tiền online.